Een mechanische licentie is de juridische toestemming die je nodig hebt om het auteursrechtelijk beschermde lied van iemand anders in audioformaat te reproduceren en te distribueren. Of je nu een coverversie opneemt, vinyl perst, of muziek digitaal distribueert, deze licentie zorgt ervoor dat liedschrijvers en uitgevers betaald worden wanneer hun composities gereproduceerd worden. Het verschilt van andere muziekrechten omdat het specifiek de reproductie van de muziekcompositie zelf betreft, niet de originele opname.
Een mechanische licentie verleent toestemming om een auteursrechtelijk beschermde muziekcompositie in verschillende audioformaten te reproduceren en te distribueren. Dit omvat fysieke exemplaren zoals cd’s en vinyl, digitale downloads, en streamingdiensten. De licentie dekt de onderliggende compositie (melodie, tekst, en arrangement), niet de originele geluidsopname.
Muzikanten hebben mechanische licenties nodig wanneer ze het lied van iemand anders willen opnemen. Dit geldt voor coverversies, remixes, of elke reproductie van een auteursrechtelijk beschermde compositie. Als je van plan bent een coverlied op Spotify uit te brengen, het op iTunes te verkopen, of het op fysieke media te persen, heb je deze licentie nodig. Hetzelfde geldt voor het samplen van delen van bestaande liedjes in je eigen producties.
Het is belangrijk om te begrijpen dat mechanische rechten gescheiden zijn van uitvoeringsrechten en synchronisatierechten. Terwijl uitvoeringsrechten openbare uitvoeringen dekken en sync-rechten muziek gebruikt in visuele media dekken, behandelen mechanische rechten specifiek de reproductie en distributie van de compositie. Veel artiesten die leren via muziekproductiecursussen over het hoofd zien dit onderscheid vaak, wat later tot juridische complicaties kan leiden.
Het mechanische licentieproces begint met het identificeren van wie het auteursrecht bezit op het lied dat je wilt coveren. Deze informatie is doorgaans beschikbaar via uitvoeringsrechtenorganisaties zoals ASCAP, BMI, of SESAC, of via het Auteursrechtbureau. Zodra je de uitgever kent, kun je direct een licentie aanvragen of een licentiebureau gebruiken.
Voor liedjes geregistreerd in de Verenigde Staten kun je verplichte mechanische licenties verkrijgen via bureaus zoals het Harry Fox Agency of Music Reports. Deze diensten stroomlijnen het proces door de papierwinkel en royaltybetalingen namens jou af te handelen. Je moet details verstrekken over je geplande release, inclusief het aantal exemplaren dat je van plan bent te distribueren en de formaten die je zult gebruiken.
De verplichte licentiebepaling betekent dat zodra een lied commercieel uitgebracht is, de auteursrechthebbende mechanische licenties moet verlenen tegen het wettelijke tarief, mits je de juiste procedures volgt. Je moet een Kennisgeving van Voornemen aan de auteursrechthebbende of hun agent verstrekken voordat je jouw versie distribueert. Digitale platforms hebben vaak algemene licenties die mechanische rechten voor hun gebruikers dekken, maar het is jouw verantwoordelijkheid om juiste licentieverlening voor fysieke releases of onafhankelijke digitale distributie te waarborgen.
Mechanische licenties dekken specifiek de reproductie en distributie van muziekcomposities, terwijl andere licenties verschillende doeleinden dienen. Synchronisatielicenties zijn vereist wanneer je muziek wilt gebruiken in combinatie met visuele media zoals films, tv-shows, of YouTube-video’s. Uitvoeringslicenties dekken de openbare uitvoering van muziek in locaties, op de radio, of via streamingdiensten.
Master use-licenties worden vaak verward met mechanische licenties, maar ze zijn fundamenteel verschillend. Een master use-licentie geeft je toestemming om een specifieke opname van een lied te gebruiken, terwijl een mechanische licentie je toestaat je eigen opname van de compositie te maken. Als je de originele Beatles-opname van “Yesterday” in je project wilt gebruiken, heb je een master use-licentie nodig. Als je je eigen versie van “Yesterday” wilt opnemen, heb je een mechanische licentie nodig.
Veel projecten vereisen meerdere licenties. Bijvoorbeeld, als je een muziekvideo van je coverlied maakt, heb je zowel een mechanische licentie nodig (voor de audioreproductie) als een sync-licentie (voor het combineren van de muziek met video). Het begrijpen van deze onderscheiden helpt kostbare fouten te vermijden en zorgt ervoor dat alle rechthebbenden juiste compensatie ontvangen. Studenten in muziekproductiecursussen vinden dit onderwerp aanvankelijk vaak verwarrend, maar het bevatten van deze verschillen is essentieel voor een professionele muziekcarrière.
In de Verenigde Staten is het wettelijke mechanische royaltytarief 9,1 cent per exemplaar voor liedjes van vijf minuten of minder, of 1,75 cent per minuut voor langere liedjes. Dit betekent dat als je 1.000 cd’s perst van een vier-minuten durend coverlied, je $91 aan mechanische royalty’s betaalt. Voor een zeven-minuten durend lied zou het tarief 12,25 cent per exemplaar zijn.
Deze wettelijke tarieven gelden voor fysieke producten en permanente digitale downloads. Streamingdiensten opereren onder verschillende betalingsstructuren, waarbij mechanische royalty’s berekend worden als een percentage van de inkomsten van de dienst, verdeeld onder alle gestreamde liedjes op basis van hun aandeel in totale streams. Het exacte bedrag varieert per platform en kan behoorlijk complex zijn om te berekenen.
Internationale tarieven variëren aanzienlijk. In Europa zijn mechanische royaltytarieven doorgaans hoger dan in de VS, vaak variërend van 8-10% van de uitgegeven prijs aan dealer. Sommige uitgevers kunnen tarieven boven het wettelijke minimum onderhandelen, vooral voor speciale projecten of hoogprofielreleases. Bulklicentiekortingen zijn soms beschikbaar voor grote hoeveelheden, maar deze moeten direct met de auteursrechthebbende onderhandeld worden in plaats van te vertrouwen op verplichte licentiebepalingen.
Elke artiest, band, of producer die van plan is een coverlied commercieel te distribueren heeft een mechanische licentie nodig. Dit omvat onafhankelijke artiesten die uploaden naar streamingplatforms, bands die fysieke albums persen, en producers die remixes maken voor verkoop. De verantwoordelijkheid valt op degene die de opname produceert of distribueert.
Digitale distributieplatforms hebben verschillende beleidsregels betreffende mechanische licenties. Sommige distributeurs zoals DistroKid en CD Baby bieden mechanische licentiediensten aan, waarbij ze het licentieproces afhandelen voor coverliedjes die via hun platforms gedistribueerd worden. Als je echter fysieke exemplaren perst of een distributeur gebruikt die deze dienst niet biedt, moet je de licentie zelf veiligstellen voor release.
Veelgemaakte fouten omvatten het aannemen dat het crediteren van de originele artiest voldoende is (dat is het niet), geloven dat non-profit releases geen licenties nodig hebben (dat hebben ze wel), of denken dat het veranderen van het arrangement je vrijstelt van licentievereisten (dat doet het niet). Het uitbrengen van een cover zonder juiste licentieverlening kan ertoe leiden dat je muziek van platforms verwijderd wordt, juridische actie van auteursrechthebbenden, en schade aan je professionele reputatie. We raden altijd aan dat artiesten licentievereisten grondig begrijpen voordat ze een coverliediproject beginnen.
Het begrijpen van mechanische licenties lijkt misschien aanvankelijk complex, maar het is een fundamenteel onderdeel van de muziekbusiness. Of je nu covers opneemt, remixes produceert, of anderen onderwijst via muziekproductiecursussen, het kennen van deze basisprincipes beschermt zowel je creatieve werk als je professionele relaties. De tijd nemen om muziek juist te licentiëren toont respect voor mede-creatievelingen en zorgt ervoor dat iedereen eerlijk gecompenseerd wordt voor hun werk.
Als je klaar bent om meer te leren, neem contact op met onze experts vandaag